Ćwiczenia języka:
Sklejanie pierogów – nagryzanie brzegów języka zębami (masaż)
Wyżymaczka – przeciskanie języka przez maksymalnie zbliżone do siebie zęby.
Łopatka – wysuwanie szerokiego języka z buzi nie dotykając zębów.
Konik – kląskanie czubkiem języka o podniebienie twarde (zmiana układu warg jak przy głosce u – i.
Zaczarowane miejsce – odklejanie czubkiem języka z przedniej części podniebienia twardego chrupki, opłatka, czekolady, nutelli, kropli miodu, itp.
Przytrzymywanie czubkiem języka, ssanie cukierka pudrowego lub naśladowanie.
Zdmuchiwanie skrawka papieru umieszczonego na czubku języka.
Młotek – szybkie wypowiadanie głoski [l] dotykając czubkiem języka o górny wałek dziąsłowy.
Trzepanie dywanów – szybkie i kilkukrotne uderzanie językiem o górną wargę wybrzmiewając [ly].
Piosenkarz – śpiewanie różnych melodii na sylabach, poruszając jedynie językiem – nie brodą, przy szeroko otwartych ustach:
la, la, la,
lo, lo, lo,
le, le, le,
lu, lu, lu,
ly, ly, ly.
Wypowiadanie zbitki sylabowej lalolule najpierw wolno, potem coraz szybciej.
Chiński język – wypowiadanie zbitek sylabowych – szybko i kilkakrotnie:
nalapatada,
nolopotodo,
nelepetede,
nuluputudu,
nylypytydy.
Traktor – wielokrotne, coraz szybsze wypowiadanie zbitki bd, a następnie sylab:
bda, bdo, bde, bdu, bdy,
pta, pto, pte, ptu, pty,
bda – pta,
bdo – pto,
bde – pte,
bdu – ptu,
bdy – pty.
Paplanie – wielokrotne coraz szybsze wypowiadanie:
tedamwa,
tat tedat,
ente dente,
lelum polelum,
ble, ble, ble,
tla, tlo, tlu.
Karabin maszynowy – wielokrotne, energiczne wypowiadanie [ttt], [ddd], [td] [tdn] (najpierw wolno, potem coraz szybciej) dotykając czubkiem języka o górny wałek dziąsłowy przy szeroko otwartych ustach, potem sylaby:
te, te, te,
ty, ty, ty,
de, de, de,
dy, dy, dy.
A następnie zbitki sylabowe:
teda – teda,
tede – tede,
tedo – tedo,
tedu – tedu,
tedy – tedy.
Wypowiadanie rymowanki – głoska [t] wymawiana w sposób przytępiony, tzn. z językiem na podniebieniu:
Kto to tutaj tak tupie?
To tato tutaj tak tupie.
Ach, tato tutaj tak tupie!
Piła – wybrzmiewanie przedłużonego [d] z równoczesnymi energicznymi, poziomymi ruchami palcem po wędzidełku podjęzykowym.
Suszarka – mocne dmuchanie na czubek języka uniesiony do wałka dziąsłowego, aż do pojawienia się tr.
Zepsuty traktor – mocne akcentowanie głoski [t] w czasie wybrzmiewania zbitek tll, tll, trl najpierw szeptem, potem głośno.
Mały ptaszek uczy się śpiewać – powtarzanie sylab szeptem, a następnie głośno:
la, la, la, trla,
lo, lo, lo, trlo,
lu, lu, lu, trlu,
le, le, le, trle,
ly, ly, ly, trly,
li, li, li, trli.
Śpiew ptaków – szeptem i głośno wypowiadanie trla, trlo, trle, trlu, trly.
Wyrazy dźwiękonaśladowcze – naśladowanie odgłosów zaczynając od szeptu:
gra na trąbce – tra ta ta, tru tu tu, tre te te,
zepsuty karabin maszynowy – tr tr tr, dr dr dr,
groźny pies – wrr, wrr, wrr,
traktor – tur tur tur, tyr tyr tyr, pyr pyr pyr,
fruwające ptaki – fru, fru, fru,
ćwierkające wróble – ćwir, ćwir, ćwir,
świnka – chrum, chrum,
zatrzymanie konia – pr, pr,
śpioch – chr, chr, chr,
dzwonek – dryń, dryń,
szorowanie zębów – szuru, szuru,
zapalanie światła – pstryk,
pękający balonik – trach,
wrona – kra, kra,
samochód – brum, brum.